Zoeken
Groeten uit de Energietuin
18 oktober 2024
Groeten uit de Energietuin: een terugblik op een geslaagd event
Donderdag 10 oktober was het tijd voor Expeditie Energietuinen. Honderden belangstellenden uit het hele land kwamen naar Assen voor een dag vol kennissessies en leermomenten over het concept Energietuinen. En natuurlijk stond er een bezoek aan de net geopende Energietuin op het programma.
Een spannend avontuur
Tijdens de expeditie kregen de deelnemers een blik achter de schermen bij 5 jaar pionieren met Energietuinen. Dat dit niet altijd gemakkelijk ging, bleek wel uit het interview dat dagvoorzitter Aniek Moonen hield met Annie van de Pas (directeur Natuur en Milieufederaties) en Martijn van der Glas (programmacoördinator Energietuinen).
“We begonnen vrij naïef met Energietuinen en dachten in het begin dat we er in 5 jaar wel 10 konden neerzetten”, vertelt Annie van de Pas. “Gelukkig werd ons enthousiasme iets getemperd door de Nationale Postcode Loterij, die het project mede mogelijk heeft gemaakt. Zij adviseerden in te zetten op 2 of 3 locaties. Terugkijkend op dit avontuur is het echt geweldig dat er nu op 2 plekken in Nederland een Energietuin operationeel is.”
Martijn van der Glas: “Ik heb nog steeds hoofdpijn van gemeenten, waar de plannen ineens toch niet doorgingen. Maar gemeente Assen heeft wel echt zijn nek uitgestoken. En dat is wat er nodig is om een Energietuin van de grond te krijgen: moedige mensen.”
Humoristische blik van Dirk Jan van der Burg
Voormalig fotograaf des Vaderlands Dirk Jan van der Burg bracht met zijn foto’s een geheel eigen kijk op natuurbeleving en de schoonheid van duurzame energiebronnen. Hij verwondert zich over de haat naar windmolens: “We hebben een aversie tegen windmolens. Maar in menig voortuin staat er een molen. Soms zelf een hele mini-Kinderdijk.”
Oproep aan minister Hermans
De ochtendsessie werd afgesloten met een blik op de toekomst. Samen met Bouwend Nederland, NVDE, Natuur & Milieu, Holland Solar en het Solar Research Programme van Wageningen University & Research deden we een urgente oproep aan minister Hermans om haast te maken met natuurinclusieve schone energieprojecten en kansen te benutten om functies te combineren.
Op expeditie
Een bezoek aan de net geopende Energietuin Assen-Zuid mocht natuurlijk niet ontbreken op het programma. Deze Energietuin is met 19 hectare zonnepanelen en volop ruimte voor natuur, wandelroutes, picknickplekken, uitzichtplekken en educatie een plek waar iedereen van kan genieten. De Energietuin is ingedeeld in verschillende kamers die opgaan in het landschap, ieder met een eigen karakter, type beplanting en ecologisch doel. Een van de deelnemers na afloop: “Tot nu toe was het concept Energietuinen een beetje een abstract ding in mijn hoofd. Het heeft mij verrast hoe het zich ontvouwt in het landschap.”
De diepte in
In de middag bekeken we vanuit verschillende invalshoeken de potentie van energieprojecten. Dirk Oudes (WUR) vertelde over het vormgeven van toekomstige energielandschappen die gewaardeerd worden. “Gek genoeg wordt het landschap vaak niet meegenomen in ontwerpen, het wordt vooral technisch bekeken.”
Karen Krijgsveld (WUR) deelde de uitkomsten van het onderzoek Ecocertified over de effecten die zonneparken hebben op de ecologie. “Zonneparken hebben geweldige potentie om natuurwaarden te versterken.”
Jeroen Everaert (The Mothership en lid van de raad van inspiratie) vertelde over de ruimtelijke beleving van een zonnepark. “Zonneparken worden vaak gezien als saaie, industriële landschappen, maar er zijn veel manieren om ze interessanter te maken.”
Bouke Groen nam het publiek mee in de ontwikkeling van zijn kunstobject voor de Energietuin Assen-Zuid. “Kunst kan mensen iets laten voelen en ervaren, waardoor ze de omgeving anders gaan zien.”
Zelf aan de slag
Tijdens de workshop ‘Ontwerp een Energietuin’ liet Merel Enserink (WUR) de deelnemers met schetssessies en rollenspellen zelf ervaren wat er komt kijken bij ‘participatief ontwerpen’. Het economische verhaal werd verteld door Eelco Bots van Windunie. De vraag die daarbij centraal stond: is dat niet financieel volstrekt onhaalbaar zo’n Energietuin? En wat blijkt: de extra kosten voor een Energietuin ten opzichte van een ‘normaal’ zonnepark vallen enorm mee. De uitdaging zit in het ruimtegebruik, omdat in een Energietuin zonnepanelen worden gecombineerd met andere functionaliteiten die ook ruimte vragen.
Hoe verder?
Met de twee gerealiseerde Energietuinen laten we zien dat het echt kan – met elkaar slimme manieren vinden om de natuur en onszelf de ruimte te geven op een plek, waar we onze eigen schone energie opwekken. Met de opgedane kennis en ervaring op zak, wijzen wij graag de weg aan de volgende lichting avonturiers.
Wij hopen op een Energietuin in elke provincie – een voorbeeld in de buurt voor burgers, ontwikkelaars en gemeenten om zich aan op te trekken.
LinkedIn groep
In een speciale Energietuinen LinkedIn-groep delen we de komende tijd de 10 geleerde lessen van 5 jaar pionieren. Ook komen er handige hulpmiddelen langs en blikken we terug op een aantal andere hoogtepunten van Expeditie Energietuinen. Enthousiast geworden over Energietuinen?
