9 maart 2021
Een groot aantal planten is geschikt om te telen onder zonnepanelen, dat concluderen vijf Milieukundestudenten van de HAS ’s-Hertogenbosch in hun onderzoek voor Energietuinen Nederland. Het is wel van belang dat een plant goed schaduw verdraagt, maar dan zijn er nog zeker 500 soorten die geschikt zijn.
Uitgangspunt van het onderzoek was de vraag: hoe kan de grond van zonneparken beter benut worden? Met Energietuinen Nederland willen we bevorderen dat de grond bij zonnevelden meervoudig wordt ingezet, zodat het ook ten goede komt aan de biodiversiteit en mogelijk zelfs aan de voedselproductie. Het telen van schaduwplanten onder de zonnepanelen draagt hier aan bij. Het stimuleert het bodemleven tussen de wortels van de planten en hierdoor neemt de kans op bodemdegradatie af.
Het onderzoek van de studenten Myrthe Fokkenrood, Jan van den Oetelaar, Kim Snipperberg, Raven Valentijn en Marijn ter Wal gaat niet in op grootschalige voedselproductie onder zonnepanelen. Het richt zich op kleinschalige teelten, zoals in een volkstuin. De studenten hebben daarnaast ook gekeken naar de economische haalbaarheid. Bij veel groenten- en fruitsoorten blijkt een positieve of kostenneutrale businesscase mogelijk. In combinatie met dagbesteding of een ervaringswerkplaats leidt het telen van groenten en fruit onder (bestaande) zonnepanelen tot extra maatschappelijke waarde.
Het onderzoek werd gedaan op de locatie van Energietuinen partner Zonneweide ’t Veen in Griendtsveen. In de casus keken de studenten hoe 100% zonne-energie opbrengst met een extra functie toepasbaar is op of in de bestaande bodem. De focus van het onderzoek lag voornamelijk op de teelt van gewassen. Hiervoor ontwikkelden de studenten een handig stappenplan waarmee per zonneweide onderzocht kan worden hoe dubbelgebruik kan worden toegepast. “We hopen met het rapport en al het bijbehoren materiaal ook een inspiratiebron te zijn om meer zonneweides in Energietuinen te veranderen”, schrijven ze in de inleiding van hun rapport.
Initiatieven die bij een zonneweide planten wil gaan telen onder de zonnepanelen, kunnen gebruik maken van de plantenlijst die is samengesteld tijdens het onderzoek. In dit bestand staan gegevens over ongeveer 500 planten die (gedeeltelijke) schaduw goed verdragen. Voor het onderzoek zijn planten uitgewerkt die vallen binnen één of meer van de volgende categorieën: pigment, kruid, groenten, fruit of paddenstoelen. Het advies is om een brede variatie aan planten te gebruiken om de biodiversiteit op de locatie te vergroten.
Download de plantenlijst (Excel)
Het plan is om het onderzoek verder uit te werken in een pilot. Op dit moment worden mogelijkheden voor een proefproject binnen Energietuinen verkend.
