Werkbezoek laat zien hoe participatief ontwerpen werkt

8 november 2021

Werkbezoek laat zien hoe participatief ontwerpen werkt

Hoe werkt participatief ontwerpen bij Energietuinen en hoe ziet een biodivers en toegankelijk zonnepark eruit? Deze twee vragen waren aanleiding voor het Lerend Platform Energie & Omgeving (LEO) en het Platform Omgevingsmanagement om een werkbezoek te plannen aan Solarpark De Kwekerij in Bronckhorst (Gelderland). Voorafgaand aan het veldbezoek liet Programmacoördinator Energietuinen Sandor Löwik de deelnemers zien hoe dat nou gaat, zo’n participatief ontwerpproces bij Energietuinen.

Breng de waarden in kaart

Het participatief ontwerpproces begint met het in kaart brengen van de waarden van een gebied, samen met omwonenden en stakeholders die gebruik maken van het gebied. Het gaat hierbij om natuur- en landschapswaarden, maar ook cultuurhistorische waarden en gebruikswaarden (denk aan recreatie, sport, ontspanning). Vanuit deze waarden worden gezamenlijk de algemene ontwerpprincipes bepaald en een vlekkenplan gemaakt. Op het vlekkenplan zijn de verschillende functies en activiteiten globaal weergegeven op een kaart, zoals zonnepanelen, natuurontwikkeling, waterberging, recreatieve voorzieningen e.d.

Co-creatie met omwonenden en stakeholders

Na het vlekkenplan volgen co-creatiesessies met omwonenden en stakeholders, waarbij de verschillende functies verder worden ingevuld. Een integrale benadering van de verschillende functies staat hierbij centraal. Na een aantal sessies ontstaat er een gedetailleerder ontwerp, waarin alle functies een plek krijgen.

Geleerde lessen

Sandor Löwik deelde tijdens het werkbezoek ook de geleerde lessen. Zo is het van belang dat de ontwikkelaar van zonnevelden en de gemeente voldoende flexibiliteit tonen om het ontwerp op basis van de co-creatiesessies aan te passen. Deelnemers moeten de mogelijkheid krijgen om daadwerkelijk ideeën toe te voegen aan het ontwerp. Ook is het belangrijk om omwonenden te blijven informeren over de voortgang van het project, zelfs als er niet veel nieuws is te melden. Om de creativiteit tijdens co-creatiesessies te stimuleren, kan de inzet van (lokale) kunstenaars en creatieven nodig zijn.

Zonnepark met beleving

Na afloop van de presentatie brachten de omgevingsmanagers een veldbezoek aan Solarpark De Kwekerij. Dit unieke zonnepark is een inspiratiebron geweest voor Energietuinen. Erik Mol, die als beleidsambtenaar van de gemeente Bronckhorst nauw betrokken was bij de realisatie van De Kwekerij, gaf een uitgebreide rondleiding.